بقلم: حسین افسرفرزند شاعر

 داراب افسر بختیاری در سال 1279 شمسی در چغاخور بختیاری متولد شد. پدرش آ اصلان از طایفه احمد خسروی و مادرش بی بی گوهر دختر حسینقلی خان ایلخانی بود. کودکی های داراب افسر درمیان کوههای شگفت انگیز بختیاری،  لاله های واژگون، غوغای ایل و کوچ و مردمان ساده و صمیمی گذشت و این ها همه در روح او آنچنان ژرف تاثیر نهاد که جلوه های آن در شعر وی، شگرف و بدیع بوده و سرشار از این تصاویر زیباست. داراب در مکتب، خواندن و نوشتن را آموخت. و در کتابخانه دایی خود سردار اسعد بختیاری، این فاتح مشروطه که خود ادیبی اندیشمند بوده به گنجینه بزرگی از تاریخ و ادبیات ایران و جهان دسترسی داشت و توانست که جام وجود خود را از این دریای علم و معرفت لبریز نماید و غنای وجود خویش را در شب های شاهنامه خوانی و خسرو و شیرین خوانی و ابیات  شورانگیز فولکلوریک بختیاری در پیوند میان شعر و موسیقی بیابد.

   داراب افسر در طول سفرهای زیادی که به اصفهان و تهران داشت توانست با شعرا و اندیشمندان هم عصر خویش همانند ملک شعرا بهار و پژمان بختیاری و بسیاری دیگر از فرزانگان، مجالست و دوستی نماید و با شرایط سیاسی اجتماعی آنروز کشورش آشنا شود. حاصل این همه، دیوان شعر داراب افسر بختیاری است که تنها  قسمتی از اشعار او را در بر می گیرد و حتی همین نیز آن چنان سرشار از استحکام، ظرافت و تصاویر زیبای شاعرانه بوده و معانی بلند عارفانه، وطن پرستانه و عاشقانه را در خود جای داده است که مورد تحسین فرهیختگان همزمان و بعد از خود قرار گرفت. وآنچنان با قدرت و صلابت، کلام و زبان  بختیاری  را به زیبایی به شعر جاری ساخت که اینک فرهیختگان دیار بختیاری او را پدر شعر بختیاری می نامند. همچنانکه ملک شعرای بهار گفته بود: کاری که فردوسی در مورد زبان فارسی انجام داد افسر در زبان بختیاری انجام داده است.

داراب افسر در سال 1320شمسی از چغاخور بختیاری به اصفهان رفته و ساکن گردید ولی از هر فرصتی برای بازگشت به بختیاری و دیدار مردمان مهربانش تا زمانی که بیماری او را ازپای انداخت استفاده می کرد. اشعار این شاعر شوریده بختیاری آمیزه ای از جلوه های زندگی، اندیشه های والا، عرفان، احساسات میهن پرستانه و عشق به سرزمین بختیاری است که نمود آن را در شعرهای رستاخیز مسجد سلیمان، خداییه، همیلا و کلاریه بدرستی می توان دید .

اما جدای  از همه اینها افسر که همواره شیفته مولایش حضرت علی ابن ابیطالب(ع) بود شعر مدح حضرتش را همیشه با شور و اشتیاق وصف ناپذیری می خواند و تا واپسین دم حیاتش نام علی (ع) بر زبانش جاری بود. شعر « عمرویه» حماسه  نبرد  حضرت علی (ع) در جنگ خندق از شاهکارهای مسلم شعر به زبان بختیاری است. داراب افسر بسیار مهربان، خوش سخن و نیک رفتار بود، محضرش شوری داشت و کلامش گرمی خاص، برای سخاوت و بخشش به دیگران حد و مرزی نمی شناخت بارها او را دیدند که در سرمای زمستان کت خود را به فقیری رهگذر بخشید.
  افسر کتاب رمانی هم به نثر نوشته به نام «گل سعادت» که ماجراهایش در سرزمین بختیاری می گذرد اما هنوز چاپ نگردیده است. کتاب دیگر وی که « تاریخ بختیاری » نام داشته دیگر در دسترس نیست و اوراق آن از بین رفته است.

داراب افسر دوبار ازدواج کرد که حاصل آن پنچ فرزند می باشد .همسر اول وی دختر عمویش بی بی فاطمه کریمی و همسر دیگرش خانم عطیه خضوئی بود. شاعر در سال های آخر عمر به علت بیماری خانه نشین بود و عطیه همسر نازنینش از او پرستاری می کرد. تا اینکه در یکی از روزهای پاییز سال 1350 شمسی در اصفهان چشم از جهان فرو بست و در تخت فولاد  اصفهان، تکیه میر به خاک سپرده  شد، در حالی که بدرستی سروده بود:

گرکسی پرسید افسر کیست بر گویش جواب            بختیاری زاده افسرده جانی بیش نیست .!

افسر ای فخر بسه سی تو که بعد از مرگت             اسم لـر تــا به ابــد زنده ز اشعار تــونــه

خدائیه به زبان بختیاری

ای که روزیَ همه خلق ز انبار ِ تونِه

آسمونها و زمین کِرده کردار ِ تو نه ِ

ئی همه نقش و نگاری که مِنِه دنیا هِد

همه از پرتو یک جلوه دیدار ِ تو نه ِ

اَفتو و ئی همه نوری که اِتاو ِه به زَمین

مختصر ذره ای از تابش رخسار ِ تو نه ِ

ئی همه آو که به دریا چو’نو هیِِ موج اِزَنه

چکه ای از کَرَم آور گهربار ِ تو نه ِ

عاقلون هر چه ’کنِن فکر و اِبالِن به ’خوسون

اشتباه کِردنِه ’پای ، جمله ز افکار تو نه ِ

هر که رَهد از پی ِ مقصور و به مقصود رسید

’او َنَرهد و َنَرسیده ’یوز ِ رفتار ِ تو نه ِ

هر حکیمی که دوا داد و مریضِس خو، اِبید

’او دواها همه از قیطی عطار ِ تو نه ِ

هر چه فردوسی و سعدی و نظامی ’گودِنه

همه سون اِز اثر ِ طبع ِ ’درَربار ِ تو نه ِ

پیراِبون خلق و همه سال تفاوت اِ’کنِن

غیر ذات تو که امسال ِ تو چی پار ِ تونه ِ

عرش ِ فرش کِردی و قِیلون ِ نِهاری ’گرَِلو

هر چه ’ورمون اِ’کنِن ’پای همه آزار تو نه ِ

’گدییِه کِردمِه مختار، تو نه ِ ’ور’خو و بد

نیکنم’ زِت ’مو قبول ’یوسرو’یودار ِ تونه ِ

هر چه مو فکراِ’کنم ’پاک همه بر عکس اِبوون

کی به یَکسون اِزنِه ؟ ’پای ’یو ز دربار تو نه ِ

هر شَر و شور به دنیا مِنِه مخلوقت اِبو

اِزَنیم یا اِ’کشیم پاک همه سون کارتونه

خان ِ چنگیز که دنیانه ِ سر اِز ته ’رفتَی

هر چه بد کِرد بِه مردم همه وادار ِ‌تونه ِ

شاه تیمور که مشهور به خین ریزی بید

کمترین بنده ای اِز مردم ِ تاتار تونه ِ

یه نفر کِی اِتَرِس ئی همه آ’دم بِکشِه ؟

او نَکشت ، دست ِ‌توبید ، قدرت ِ قهار ِ تونه ِ

وَندیه جنگ اروپا و تَپِستی تَه ِ عرش

هر چه ’مردِن مِنِه جنگ خین ِ‌ همه بار ِ تو نه ِ

وَندیه چنگ اروپا و تَپِستی تَه ِ عرش

هر چه ’مردِن مِنِه جنگ خین ِ همه بار ِ تو نه ِ

نیگو’هم که ، زِ عربها به عجم ها چه رسی

همه دونِن که چه بید چونکه ’هوشاهکار تونه ِ

هر رسولی اِفِرِستی و کتابی داره

یا ’کرِت یا’کرِ گَو’ت یا که جلودار ِ تو نه ِ

آ’دمِه گول اِزَنی و اِ’کونیس ’ور مِنِه باغ

اِنِهی تِرد بریشِس که یو دی، وار ِ تو نه ِ

آبِر’وسِه اِبَری سی دو سه کَپ گَندم و جو

سی چه گندم نخورِه پَس ’یوچه سرکار ِ تو نه ِ

هو که شیطونِه و ئی گولِ به آ’دم زِیدِه

گوش و ’نفتِس بکَنَی خوس ’دزَ بازار تو نه ِ

باغِتِه ’رفت به َیه شَو و ’گر’هد از چنگِت

میل ِ ’خت بید که بَرِه َارنه گرفتار تو نه ِ

’گدیه ِ روز قیامت زِ ’لر اِ’خوم ’مو حِساو

تو چه دادیس؟ ’هو چه داره؟ چه بدهکار ِ تو نه ِ

’کر َ یارونه ِ اتومبیل ’سواری دادی

منکر بیدِنِته ، ’لر که طرفدار ِ تو نه ِ

حق تو داری بکنی هر چه به دنیا بِخویی

چون همه بید و نَبید زِنده زِ پِندار ِ‌ تو نه ِ

هر بنایی که بسازِن همه ویرون اِبوهه

غیر پاینده فقط گنبد دوار ِ تو نه ِ

افسر ئی فخر بَسِه سی تو که بعد اِز مرگت

اسم ’لر تا به ابد زنده ز اشعار تو نه ِ  - شاد باشید    

نظرات شما عزیزان:

ذوالفقار کریمی منجرمویی

ساعت20:27---1 دی 1394

[وب سایت] - [ایمیل]

با سلام برشما من معلم کلاس چهارم ابتدایی هستم برای بخوان وحفظ کن درس آزاد شعر خدائیه را به دانش آموزان دادم که به طبع آن درباره ی شاعران بختیاری از جمله روان شاد داراب افسر بختیاری برای دانش آموزان توضیحاتی داده شد و دانش آموزان خیلی خوشحال شدند.
پاسخ: درود بر شما معلم عزیز

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: